Haftanın haber hasatı 🗞
'İlk gün saldırıya uğradım; son gün alkışlarla uğurlandım'
‘Bazı bilimsel verilerle agresif bir şekilde mücadele ettik mi?’
-Evet
‘Bazı erken çabalara karşı mücadelede gölge gruplara katıldık mı'?’
-Evet
‘Ama bunda yasadışı hiçbir şey yok; yatırımlarımızı ve yatırımcılarımızı gözetiyorduk.’
ExxonMobil’in kıdemli lobicilerinden Keith McCoy’un gündeme bomba gibi düşen sözleri bir itiraf değil. Yeni bir iş görüşmesinde olduğunu düşünen McCoy, aslında Greenpeace’in araştırmacı gazetecilik yayını Unearthed’ın muhabiri Lawrence Carter ile konuşuyor. Uzunca bir süredir şirketin lobi faaliyetlerini araştıran Unearthed ekibi, geleneksel gazetecilik yöntemleriyle ancak bir yere kadar gidebildiklerini ve sürekli bir duvara çarptıklarını aktarıyor. 50 sayfalık bir dokümanla gizlenmelerinin gerekçelerini hazırlayan ekip, kurumsal bir yetenek avcısı gibi yaklaştıkları McCoy ile zoom üzerinden görüşüyor ve ardından görüşmeyi ifşa ediyor.
‘Sonsuz kimyasallar’
Deyim yerindeyse Exxon’u kendi silahıyla vuran aktivist gazeteciler, şirketin toksik kimyasallar ve plastiklerle mücadeleye karşı lobicilik faaliyetlerini de açığa çıkardı. Doğada asla yok olmadığı için ‘sonsuz kimyasallar’ olarak bilinen PFAS (AB’de şehir suyunda yüksek seviyede olduğunu tespit edilen bu kimyasallar, insanlarda yüksek kolesterol, tiroid ve kansere neden oluyor) için ABD’de daha sıkı düzenlemeler getirilmesini engellediklerini itiraf eden McCoy, plastik karşıtı politikalarla mücadele ederken iklim değişikliğine karşı izledikleri yöntemleri takip ettiklerini belirtiyor. Fosil yakıtları ve plastikleri bir anda yasaklamanın teknik imkansızlığı argümanıyla başlayan erteleme taktiğini, inkar ve dikkat dağıtma izliyor. Taktikler tütün endüstrisini hatırlatmaya devam ediyor...
McCoy ve benzerlerinin konumu, kısa bir süre önce iklim gazetesi’ne konuşan aktivist yatırımcı Mark van Baal’ın sözlerini hatırlatıyor: Bu adamlar, (fosil yakıt şirketlerinin tepe yöneticileri), fosil yakıtların olmadığı farklı bir dünya düzeni hayal etmekten acizler. Ama onlarla mücadeleyi kazanmak için çoğunluğun ikna olmasını beklemek gerekmiyor. Bilimsel veriler, toplumsal hareketlerin başarıya ulaşması için yüzde 3,5 kadar küçük bir azınlığa ulaşmanın yeterli olacağını söylüyor.
Gerçeğin ortaya çıkmasını ve adaleti ertelemiş olmak, tıpkı bilim insanlarının yıllardır uyardığı şekliyle iklim kaosunu getiriyor:
🧊 2015-2020 arasında çekilen çok sayıda uydu görüntüsünü birleştiren yeni bir analize göre Antarktika’da bir zamanlar 736 milyon kilometreküp su barındıran devasa bir göl 3 günde eriyip okyanusa karıştı. Hidrolik kırılma adı verilen süreç, suyun buzdan daha yoğun olması nedeniyle buz tabakasında derin kırıklar açarak okyanusa boşalması sürecini tanımlıyor. 2019 yılında gerçekleşen olayın tekrar yaşanma olasılığı da var, uzmanlara göre. Antarktika yüzeyindeki erimenin 2050’de 2 katına çıkacağı ön görülüyor.
🌍 Yeni bir araştırmaya göre kriyosfer (yeryüzündeki kar ve buz çökeltilerinin bütünü) tabakası iklim değişikliği nedeniyle 1979-2016 arasında yıllık ortalama 87 bin kilometrekare küçüldü.
🌡 Kuzeybatı Pasifik’te ısı kubbesinin tetiklediği sıcak hava dalgası yüzlerce kişinin ölümüne yol açtı. Sıcaklıkla birlikte Britanya Kolumbiyası’nda başlayan yangınların yayılma hızı NOAA uydu görüntülerinde net bir şekilde görünüyor.
🔥 Çarpıcı olan, yükselen sıcaklık ve dumanın oluşturduğu bulutların yıldırımları tetikleyerek daha fazla yangına sebep olması.
🌳 INPE araştırma enstitüsü uyduları Amazon yağmur ormanlarında geçtiğimiz haziran ayında 2,308 adet yangın tespit ettiğini açıkladı. Bu 2007’den bu yana geçirilen en kötü haziran ayıydı.
🦸🏻♂️ Türkiye’de Bingöl’de dört gün devam eden orman yangınının fotoğraflarını basına servis ederken bir yandan yangına müdahale eden DHA Genç muhabiri Murat Gökçe ile 29 haziranda yaptığımız görüşmede bize aktardıkları şu şekildeydi:
‘İlk gün saldırıya uğradım son gün alkışlarla uğurlandım… İlk iki saatte yangına bir müdahale olmadı, ben bilgileri aktarmaya başlayınca Orman Şefi beni aradı ve helikopterin yola çıktığını söyledi. Ben bunun yetersiz olduğunu belirttim, aynı zamanda daha çok yazmaya ve gündem oluşturmaya çalıştım. Sağolsun Twitter’daki arkadaşların da desteğiyle etkili olmaya başladık. Daha sonrasında çevreci arkadaşlarla alevlere yakın yerlerde müdahaleye başladık. Yangın çok etkiliydi. İlk iki gün kabus gibi cehennemi yaşıyorduk. Nefessiz kaldık, kol ve bacaklarda gece vakitlerinde yanık hissi oluşuyordu. Sosyal medyadan gelen tepkiler ve yaptığımız haberlerle ikinci helikopter gelince, yangının büyük bir bölümü kontrol altına alındı. Şu anda soğutma çalışmaları devam ediyor… 3 bin hektar alan kül oldu.’
Hasatın diğer haberleri 📰
♻️ Avrupa Birliği (AB) çapında tek kullanımlık plastik yasağı 3 Temmuz’da yani bugün yürürlüğe giriyor. Plastik tabak, çatal, bıçak, bardak, kulak çubuğu, balon çubuğu gibi ürünlerin yanı sıra polistirenden (PS) üretilmiş fast-food ambalajları, tek kullanımlık kaplar, gibi ürünler de kullanımdan kalkıyor. Hijyenik pedler, plastik içerikli sigara filtreleri gibi ‘alternatifi bulunmayan’ ürünler ise ilk aşamada yasaktan muaf tutuluyor. Ancak bu ürünlerin üzerinde, tüketicileri çevreye verilen zarar konusunda uyarıcı ibarelerin bulunması zorunlu kılınıyor.
🖋 Türkiye’de plastik atık ithalatı yasağı 2 Temmuz’da yürürlüğe girdi, benzer bir yasağın tek kullanımlık plastikler için getirilmesine yönelik Greenpeace Akdeniz’in başlattığı kampanya için imza vermediyseniz bağlantı burada.
🗞 Türkiye’nin en çok plastik ham maddesi aldığı şirketler, Türkiye’de de faaliyet gösteren dev hızlı tüketim markalarının plastik çözümleri aldatmacaları, lineer ekonominin plastik sorununa döngüsel yaklaşımlar, plastik kirliliğinin çevresel adalet boyutu ve daha fazlası iklim gazetesi’nin plastik konulu haberlerinde. #plastiksiztemmuz süresince haber kapsamımızı anlamlı bir şekilde genişletmeye devam edeceğiz.
🏦 Dünya Bankası’nin 5 yıllık Yeni İklim Değişikliği Eylem Planı, iklim finansmanının kapsamını yeşil projelerden ülkelerin iklim ve kalkınma hedeflerini tamamen entegre etmelerine yardımcı olacak şekilde genişletiliyor.
🏦 Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) 2022 sonuna kadar tüm faaliyetlerinin Paris Anlaşması hedefleri ile uyumlu hale geleceğini duyurdu. Banka fosil yakıt bağımlılığının yüksek olduğu bölgelerde karbonsuzlaşma desteğini yoğunlaştıracak.
⚖️ Oxford Üniversitesi tarafından yürütülen yeni bir araştırma, bilimsel araştırmaların iklim davalarında delil boşluğunu doldurmaya başladığını belirtiyor. Dava sayısında bir artış beklendiğini not eden uzmanlar, yeni delillerin iklim değişikliğinin fosil yakıt şirketlerinin aktivitelerine atfedilmesini kolaylaştırdığını belirtiyor.
📺 BBC’nin çocuklar için yayını Bitesize’da iklim değişikliğini açıklaması gereken bölümde ‘iklim değişikliğinin faydaları’ başlığı yoğun tepki alması üzerine kaldırıldı.
iklim gazetesi’nde bu hafta
‘Türkiye’nin tarımsal üretiminin çoğu uyum kapasitesi düşük bölgelerde yapılıyor’
Yale anketi Türkiye’de iklim değişikliği algısına göre 6 profili tanımlıyor
Ekolojik belediyecilik
1.5°C hedefinde küçülme senaryoları, yeni teknolojiler kadar ciddiye alınmalı
Lineer ekonominin hızla büyüyen zor problemi: E-atıklar
E-ticaret devi Amazon’un sürdürülebilirlik raporundan ilginç notlar
Küresel çelik sektörünün keskin yol ayrımı ve Türkiye
Çin’in nadir mineraller için dünyanın merkezine yolculuğu
Genç sesler: Ekolojik vandalizmin sessiz kurbanları: Ağaçlar
vardı.
iklim pozitif büyüyor, bazı pozitif hatırlatmalar:
-Bu ve tüm e-postalarımıza yanıt verebilirsiniz
-Bize iletmek istediğiniz herhangi bir konu için buradaki formu kullanabilirsiniz.
Söz bitmeden…
Çevreci aktivist sanatçı Maya Lin’in New York’ta Madison Square Garden’da açılan Hayalet Orman sergisi iklim değişikliğinin ormanlara etkisine dikkat çekiyor. Hayalet Orman adını iklim değişikliğinin pekiştirdiği ekstrem hava olayları, deniz seviyesi yükselmesi ve tuzlu su sızıntısı gibi sebeplerle ağaçların yok oluşunu anlatan ‘doğal’ bir fenomenden alıyor.
Doğu Yakası’nda kerestecilik faaliyetleri ve iklim değişikliğinden önce sıklıkla rastlanan Beyaz Atlantik sedirlerinin cansız bedenlerini parka taşıyan enstelasyona, Cornell Kuşbilimi Laboratuvarı arşivinden bir dönem Manhattan’ın endemik türlerinin sesleri eşlik ediyor.
